Социально-организационные аспекты занятости в производстве сотрудников с инвалидностью

Об авторах:

Лис Катаржина, доктор философии, Познаньский университет экономики и бизнеса (Польша); ORCID, ScopusID, katarzyna.lis@ue.poznan.pl

Рыманьяк Януш, доктор философии, преподаватель Института управления и финансов, Высшая школа банковского дела в Гданьске (Польша); ScopusID, rymaniakjanusz3@wp.pl; jrymaniak@wsb.gda.pl

Шаиковская Каролина, магистр естественных наук, аспирант, Познаньский университет технологии (Польша); karolina.strykowska@interia.pl

Аннотация:

Цель исследования — представить эмпирическую идентификацию проблемы восприятия статуса функционального исполнения рабочих обязанностей сотрудниками, которые слышат, а также теми, у которых существуют нарушения слуха, и глухими. В статье рассматриваются проблемы образования, трудоустройства, организации рабочего места и управления работниками с нарушениями слуха, занимающими должности на производстве. Обсуждаются основные вопросы, связанные с правовым регулированием, возможностями и барьерами трудоустройства. Был подготовлен опросный лист, состоящий из 18 вопросов, сгруппированных по следующим областям исследования: статус работника, отбор и наем, организация и условия труда, а также профессиональное развитие сотрудников. Исследование проводилось в группе из 161 работника, отобранных по критерию целевого отбора. Результаты исследований, касающиеся разнообразия мнений, были представлены в следующих разделах: сенсорный (работник «слышащий» и с нарушениями слуха), тип работы (работник производственного отдела или представитель другого отдела) и возраст работника (до 50 лет и старше 50). Теоретические выводы касаются позиционирования положения глухих и людей с нарушениями слуха на рабочих местах. С другой стороны, рекомендации относительно восприятия профессиональной ситуации, способов управления и восприятия специфики работы опрошенной группы людей административным персоналом имеют прикладной характер и могут быть применены для преодоления барьеров «универсализма» в отношении и решениях руководства.

Список литературы:

1. Poland Act of 27 August 1997 “On occupational and social rehabilitation and employment of the disabled”.
2. Budziszewski P. Możliwości wykorzystania rzeczywistości wirtualnej do projektowania stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych ruchowo / P. Budziszewski, A. Grabowski, J. Jankowski, M. Kilanowicz // Bezpieczeństwo Pracy. 2011. No 5. Рp. 6-8.
3. Burda G. C. Virtual Reality Technology / G. C. Burda, P. Coiffet. John Wiley & Sons, Inc., 2003. DOI: 10.1162/105474603322955950
4. Byrska-Bienias K. Zastosowanie rozszerzonej rzeczywistości w kształtowaniu stanowisk pracy. Innowacje w zarządzaniu i inżynierii produkcji / K. Byrska-Bienias, M. Zemczak. Opole: Polskie Towarzystwo Zarządzania Produkcją, 2017. Tom II. Рp. 435-446.
5. Creswell J. W. Projektowanie badań naukowych. Metody ilościowe, jakościowe i mieszane / J. W. Creswell. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013.
6. Czajkowska-Kisil M. Edukacja głuchych w Polsce / M. Czajkowska-Kisil, A. Siepkowska, M. Sak // Sytuacja osób głuchych w Polsce / M. Świdziński (red.). Warszawa: Raport zespołu d.s. głuchych przy Rzeczniku Praw Obywatelskich, 2014. Рp. 13-27.
7. Eckert U. Pedagogika niesłyszących i niedosłyszących-surdopedagogika / U. Eckert // Pedagogika specjalna / W. Dykcik (red.). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 1997. Рp. 269-270.
8. Ejdys J. Zintegrowane systemy zarządzania jakością, środowiskiem i bezpieczeństwem pracy / J. Ejdys, U. Kobylińska, A. Lulewicz-Sas. Białystok: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, 2012.
9. Górska E. Projektowanie stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych / E. Górska. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2002.
10. Górska E. Zarządzanie i organizacja pracy środowiska pracy / E. Górska, J. Lewandowski. Warszawa: Wydawnictwo Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2010.
11. Górska E. Ergonomia. Projektowanie, diagnoza, eksperyment / E. Górska. Wydawnictwo Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2015.
12. Górski F. Budowa wizualnego konfiguratora pojazdów z użyciem inżynierii wiedzy, Innowacje w zarządzaniu i inżynierii produkcji / F. Górski, R. Wichniarek, P. Zawadzki, P. Buń, M. Rabinek. Opole: Polskie Towarzystwo Zarządzania Produkcją, 2017. Tom II. Рр. 168-179.
13. Lis K. Ewakuacja osób z niepełnosprawnością słuchu — regulacje prawne a praktyka / K. Lis, J. Sadłowska-Wrzesińska // Logistyka. 2015. No 4. Рp. 7868-7876.
14. Lis K. Warunki pracy w zakładach zatrudniających osoby niepełnosprawne / K. Lis // Osoby z niepełnosprawnościami w polityce społecznej.: 25-lecie systemu rehabilitacji zawodowej i społecznej w Polsce / M. Garbat, M. A. Paszkowicz (red.). Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2017. Tom 2. Рр. 121-130.
15. Martin-Gutiérrez J. Virtual Technologies Trends in Education / J. Martin-Gutiérrez, E. Mora, B. Añorbe-Diaz, A. González-Marrero // EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education. 2017. Vol. 13. Iss. 2. Рp. 469-486. DOI: 10.12973/eurasia.2017.00626a
16. Paszkowicz M. A. Zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami: Ku otwartemu rynkowi pracy / M. A. Paszkowicz // Osoby z niepełnosprawnościami w polityce społecznej / M. A. Paszkowicz, M. Garbat (red.). Zielona Góra: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, 2013.
17. Rymaniak J. Formy pozycjonowania pracy w organizacji. Aspekty ekonomiczno-organizacyjne / J. Rymaniak // Zarządzanie informacją w administracji publicznej / J. Rymaniak, P. Niedzielski (red.). Poznań: Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, 2009. Рp. 9-29.
18. Stemplewska-Żakowicz K. Metody jakościowe, metody ilościowe: Hamletowski dylemat czy różnorodność do wyboru? / K. Stemplewska-Żakowicz. Roczniki Psychologiczne, 2010. Tom XIII. Рp. 87-96.
19. Szajkowska K. The Use of Virtual Design to Accommodate a Workplace for a Hearing-Impaired Worker / K. Szajkowska, A. Karwasz / Advances in Manufacturing / A. Hamrol, O. Ciszak, St. Legutko, M. Jurczyk (еds.). Cham: Springer International Publishing, 2017. Рp. 141-150. DOI: 10.1007/978-3-319-68619-6_14
20. Szajkowska K. Ocena ergonomicznych aspektów organizacji stanowiska kontroli jakości z udziałem osób z niepełnosprawnością słuchu / K. Szajkowska, A. Kujawińska, K. Lis, B. Starzyńska // Ergonomia niepełnosprawnym: interakcyjne projektowanie ergonomiczne stanowisk pracy, przestrzeni użytkowych, przepływu informacji i produktu / A. Polak-Sopińska, J. Lewandowski, M. Wróbel-Lachowska (red.). Łódź: Politechnika Łódzka, 2017. Рp. 55-69.
21. Szajkowska K. Ocena obciążenia fizycznego na stanowisku pracy kontrolera jakości z udziałem osób z niepełnosprawnością słuchu z zastosowaniem metody OWAS oraz RULA / K. Szajkowska, A. Kujawińska, B. Starzyńska, K. Lis // Innowacje w Zarządzaniu i Inżynierii Produkcji / R. Knosala (red.). Opole: Oficyna Wydaw. Polskiego Towarzystwa Zarządzania Produkcją, 2018. Tom 2. Рp. 493-503.
22. Zawadzki P. Smart Product Design and Production Control for Effective Mass Customization in the Industry 4.0 Concept / P. Zawadzki, K. Żywicki // Management and Production Engineering Review. 2016. Vol. 7. Iss. 3. Рp. 105-112. DOI: 10.1515/mper-2016-0030